İş hukuku uyuşmazlıklarından kaynaklanan alacak, tazminat, tespit ve buna benzer iş davalarına bakmakla görevli hukuk mahkemesine İş mahkemesi denir. İş mahkemesi, özel mahkeme niteliğinde olan ilk derece mahkeme olarak geçmektedir.
İş mahkemeleri, genel olarak çalışan ve işveren arasında çıkan sıkıntılar ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) taraf olduğu anlaşmazlıkları ortadan kaldırmak ile görevlidir. Özel hukuk davalarına bakmakla görevli hukuk mahkemeleri üç ana gruba ayrılır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
- Asliye Hukuk Mahkemesi,
- Sulh Hukuk mahkemesi,
- Özel Mahkemeler.
Özel mahkemelerden kasıt, iş Mahkemesi, Tüketici Mahkemesi, Asliye Ticaret Mahkemesi, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi, Kadastro Mahkemesi ve bunun benzeri mahkemelerdir.Asliye hukuk mahkemesi ile sulh hukuk mahkemesi özel hukuk anlaşmazlıklarına bakmakla yetkili temel iki mahkemedir. Genel mahkemelerden olan asliye hukuk mahkemesinin görevi asıl, sulh hukuk mahkemesinin görevi ise istisnadır. Özel bir kanun hükmü ile açıkça sulh hukuk mahkemesinde bakılacağı bildirilmeyen tüm davalar ve işler asliye hukuk mahkemesinde görülür. Kanunda belirli bir uyuşmazlık türü için açıkça özel bir mahkemenin görevli olduğu bildirilmişse, uyuşmazlığı çözmeye görevli mahkeme kanunun belirlediği o özel görevli mahkemedir. İş mahkemesi, özel bir kanun olan “7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu” ile kurulduğundan özel mahkeme olarak görev yapmaktadır. Belirli kişiler arasında çıkan anlaşmazlıklara ya da belli çeşit uyuşmazlıklara bakmak için kurulmuş olan mahkemelere “özel görevli mahkemeler” denir. İş Mahkemesinin Görevleri Nelerdir?İş mahkemesinin görevleri şu şekilde sıralanabilir (7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu madde 5):
- İşçiler ile işveren arasında veyahut işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi sebebiyeti ile sözleşmeden veyahut kanundan doğan her türlü hukuk anlaşmazlıklarına iş mahkemeleri bakmakla görevlidir. İşçiler dışında gemi adamları ve gazetecilerin iş ilişkisi nedeni ile açtıkları her türlü dava hakkında yargılama yapma görevi de iş mahkemelerine aittir.
- Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) veyahut Türkiye İş Kurumunun taraf olduğu iş ve sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklara, iş mahkemeleri bakmakla görevlidir (İdari para cezalarına itirazlar ile 5510 sayılı Kanunun geçici 4. maddesi kapsamındaki uyuşmazlıklar hariçtir).
- Diğer özel kanunlar iş mahkemesini özellikle görevli seçmişse, iş mahkemeleri bu özel kanunların verdiği görevleri de yerine getirmek zorundadır.
İş mahkemesi nedir konusu hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak için Bakırköy Avukat Tuğba Elmas ile iletişime geçebilirsiniz.